ΤΙ ΕΓΡΑΦΑΝ ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1821
«Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία»
(Ανδρέας Κάλβος, Έλληνας ποιητής)
Είναι γνωστό ότι, όταν άρχισε η Ελληνική Επανάσταση τον Μάρτιο του 1821, στην Ευρώπη κυριαρχούσε το πνεύμα της Ιεράς Συμμαχίας, που τηρούσε εχθρική στάση προς κάθε επαναστατικό κίνημα, που θα άλλαζε το στάτους κβο των υπαρχόντων συνόρων, πολύ δε περισσότερο εάν επρόκειτο για επανάσταση με φιλελεύθερες και δημοκρατικές ιδέες, όπως ήταν η Ελληνική Επανάσταση.
Αλλά, αν και οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών τηρούσαν εχθρική στάση απέναντι στην εξέγερση των Ελλήνων, οι λαοί αυτών των χωρών και προπαντός οι μορφωμένοι και φωτισμένοι από τις ιδέες της αμερικανικής και γαλλικής επανάστασης εκδήλωναν την συμπάθειά τους προς τον αγώνα ενός λαού, που οι πρόγονοί του έδωσαν τα φώτα του πνεύματος, της δημοκρατίας και τα υψηλά επιτεύγματα του πολιτισμού στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση και στον υπόλοιπο πολιτισμένο κόσμο.
Το φιλελληνικό αυτό πνεύμα εκδηλώθηκε ποικιλότροπα στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, ακόμη και στη νεοσύστατη τότε μεγάλη Δημοκρατία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, που αποκάλεσαν το φιλελληνικό ρεύμα „greek fever“ (ελληνικό πυρετό).
Εδώ θα ασχοληθούμε κατά κύριο λόγο με τη στάση του Τύπου, των περιοδικών και εφημερίδων της εποχής εκείνης, γιατί είναι πάντα ενδιαφέρον ανάγνωσμα να ρίχνεις μια ματιά στην απήχηση που είχε η Ελληνική Επανάσταση στους άλλους λαούς. Ο πρώτος τύπος που δέχτηκε με ενθουσιασμό την είδηση της έκρηξης της Ελληνικής Επανάστασης ήταν οι εφημερίδες του Παρισιού. Ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα. H Courier Français στις 15 Ιουλίου 1821 έγραφε: «Η πέννα αρνείται να περιγράψει τις φοβερές σφαγές που διαπράχτηκαν εναντίον των επαναστατημένων Ελλήνων κάτω από τα μάτια της Ευρώπης. Τέτοιες φριχτές σκηνές δεν αναφέρει σε καμία εποχή η Ιστορία… Ένας πόλεμος θανάτου έχει εξαπολυθεί εναντίον της θρησκείας και του ευρωπαϊκού πολιτισμού και ενώ οι Μεγάλες Δυνάμεις θα μπορούσαν να σταματήσουν αυτόν τον ποταμό αίματος, μένουν απαθείς…»
Η Constitutionnel έγραφε στις 30 Ιουλίου 1821: «Τα γεγονότα που συμβαίνουν στην Ελλάδα προκαλούν το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Ένας λαός, που γνώρισε χρόνια ολόκληρα τη σκλαβιά, παλεύει σήμερα με ενθουσιασμό και θάρρος για την ελευθερία του. Ο λαός αυτός δεν ξέχασε ποτέ του την παλιά του δόξα. Έχει το δίκαιο με το μέρος του και το δίκαιο πάντα θριαμβεύει…»
Η ίδια εφημερίδα ένα μήνα αργότερα, στις 31 Αυγούστου 1821, έγραφε: « Η Ευρώπη περιμένει να ξεσπάσουν μεγάλα γεγονότα στην Ανατολή. Οι αρχαίοι αυτοί τόποι με τους οποίους είναι συνδεδεμένοι τόσες λαμπρές αναμνήσεις που έθρεψαν τη χαριτωμένη μυθολογία, που γέννησαν τον Χριστιανισμό και αποτέλεσαν το λίκνο της φιλοσοφίας μπορούν σήμερα να ελπίζουν ότι θα αποκτήσουν την Ελευθερία τους και την ανεξαρτησία τους. Ποια γενναία καρδιά, ποια ευγενική ψυχή δεν θα ευχόταν να νικήσουν οι Έλληνες στον μεγάλο αγώνα που ανέλαβαν!!!»
Τέλος, η εφημερίδα Tablettes Universelles έγραφε και αυτή τον Ιούνιο του 1821: « Η δουλεία των Ελλήνων βρίσκεται στο τέλος της… θα έχουμε την ευτυχία, πριν κατεβούμε στον τάφο, να δούμε την Ελλάδα ελεύθερη. Το ευχόμαστε με όλη μας την καρδιά…!»
Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη
Των Ελλήνων τα ιερά,
Και σαν πρώτα ανδρειωμένη,
Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!
(Διονύσιος Σολωμός, Εθνικός ποιητής)
